کیست دهانه رحم در اندازه کوچک خطری ایجاد نمی کنند. این کیست ها درمان خاصی هم نیاز ندارند. این کیست ها در صورت انجام معاینات روتین خانم ها شناسایی می شوند.
کیست دهانه رحم چیست؟
به برآمدگی های خوش خیم روی سرویکس، کیست های نابوتین می گویند. به محل متصل شدن واژن به رحم را دهانه رحم یا سرویکس می گویند. بروز کیست های رحم در میان خانم ها، بسیار شایع می باشد. درمان خاصی برای کیست های نابوتین احتیاج نیست.
کیست های نابوتین حاوی مخاطی هستند که به وسیله غدد رحم ترشح می شوند. با این کیست ها، کیست های الپتیکال یا کیست های نگهدارنده مخاط می گویند.
این کیست ها دارای مایعی شفاف و لزج به رنگ زرد مایل به قهوه ای در دهانه رحم می باشند. این کیست ها ممکن است در همه خانم ها ایجاد شود. کیست دهانه رحم ممکن است بعد از زایمان، دوران باروری خانم ها و یا قبل از دوران یائسگی ایجاد شود. کیست دهانه رحم عوارضی ندارد و سلامتی خانم ها را به خطر نمی اندازد. تشکیل کیست دهانه رحم ربطی به سرطان دهانه رحم ندارد. نام های دیگر کیست دهانه رحم که پزشکان به کار می برند، عبارتند از : کیست های نابوتین، کیست های انکلوزیون اپیتلیالی، کیست هایی با احتباس مخاطی و یا فولیکول های نابوتین.
انواع کیست دهانه رحم
کیست ها بر روی دیواره پشتی و تحتانی دهانه رحم تشکیل می شوند. این کیست ها خیلی کوچک و نامحسوس هستند.
در میان زنانی که زایمان کرده اند، وجود این کیست ها بسیار شایع می باشد. باقی ماندن تکه هایی از اجزای جنینی در بدن مادر، موجب تشکیل این نوع کیست می شود. این کیست ها ممکن است در هر جایی از دیواره واژن و یا دهانه رحم باشند و رشد کنند.
این کیست ها در دوران جنینی تشکیل می شوند. در جریان تکامل جنین ممکن است مجراهایی به تکامل نرسند و در نتیجه این کیست ها در دهانه رحم نوزاد دختر ایجاد می شود. با گذشت زمان مجرای ناقص باعث تشکیل کیست واژینال در دوران بلوغ می شود. این کیست ها موجب بروز بیماری های زیادی می شود.
دلایل ایجاد کیست های دهانه رحم
کیست دهانه رحم زمانی ایجاد می شود که غدد ترشح کننده مخاط که در دهانه رحم قرار دارند، به وسیله سلول های پوست مسدود می شوند. سلول های پوستی روی غده های ترشح کننده مخاط را می پوشانند، مخاط جمع می شود و باعث تشکیل کیست دهانه رحم به رنگ سفید می گردند.
آسیب به دهانه رحم، زایمان و جراحت های وارد شده به دهانه رحم، باعث تشکیل کیست نابوتین می شود. بعد از زایمان اگر صدمات فیزیکی به دهانه رحم وارد شود، باعث تشکیل بیشتر کیست می شود. این صدمات موجب ملتهب شدن دهانه رحم می شوند.
در دوران بارداری بدن نسبت به ایجاد این نوع کیست ها بسیار حساس است. در خانم ها از سن بلوغ تا قبل از شروع دوران یائسگی، احتمال بروز کیست دهانه رحم وجود دارد. خانم هایی که زایمان داشته اند، میزان شیوع کیست دهانه رحم در آنها بیشتر می باشد. لازم است بدانید که نوعی از آدنوکارسینوم دهانه رحم که از سرطان های بدخیم دستگاه تناسلی به شمار می آید، موجب بروز کیست هایی مانند کیست دهانه رحم می شود. این مشکل نوعی نئوپلازی می باشد که بر ترشح مخاط موجود در سرویکس اثر گذاشته و موجب تشکیل کیست هایی مانند کیست های دهانه رحم می شود. برای بررسی کیست ها حتما به پزشک مراجعه کنید.
علائم ایجاد کیست دهانه رحم
کیست دهانه رحم با سایز های مختلف از چند میلی متر الی ۴ سانتی متر در دهانه رحم تشکیل می شوند. بافت کیست ها نرم است و به رنگ سفید و یا زرد دیده می شوند. این کیست ها علامت مشخصی مانند احساس درد ایجاد نمی کنند. این کیست ها در حین معاینه دهانه رحم برای بررسی بیماری های دیگر رحمی تشخیص داده می شوند.
اگر علائمی مانند ترشحات غیرطبیعی، درد شدید در ناحیه لگن، خونریزی در بین دو دوره پریودی، احساس پرشدگی و یا سنگینی در واژن داشتید، برای معاینه دهانه رحم به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
تشخیص کیست دهانه رحم
در اکثر موارد کیست دهانه رحم به طور اتفاقی و حین معاینه لگنی تشخیص داده می شود. در برخی مواقع کیست دهانه رحم با انجام سونوگرافی لگن، ام آر آی و یا سی تی اسکن دهانه رحم تشخیص داده می شود. پزشک زنان با کولپوسکوپی می تواند کیست ها را با دقت بیشتری بررسی کند. کولپوسکوپ با زوم کردن بر روی کیست می تواند، تشخیص افتراقی بین کیست دهانه رحم و کیست های دیگر را انجام دهد. اگر پزشک به نئوپلازی بدخیم دهانه رحم مشکوک باشد ، بیوپسی انجام می شود و به آزمایشگاه فرستاده می شود.
درمان کیست های دهانه رحم
این نوع کیست ها درمان خاصی نیاز ندارند. در برخی مواقع اندازه کیست ها خیلی بزرگ می شوند و مانع انجام معاینات داخل رحم می شوند در این موقع پزشک اقدام به برداشتن کیست می کند. انجام معاینه رحم توسط بهترین متخصص زنان و زایمان برای کمک به حفظ سلامتی خانم ها و افزایش توان باروری خانم ها لازم می باشد.
جراحی کیست های دهانه رحم
در طی جراحی با کمک تیغ جراحی کیست برداشته می شود.
روش الکتروکوتر
در این روش از جریان برق برای از بین بردن کیست ها استفاده می شود. جریان برق موجب سوزاندن کیست می شود.
در برخی موارد پزشک مایع داخل کیست ها را تخلیه می کند. در این روش خون کمتری از دست می رود.
کرایوتراپی
از کرایوتراپی یا روش فریز کردن جهت برداشتن کیست دهانه رحم استفاده می شود. در این روش از نیتروژن مایع جهت فریز کردن کمک گرفته می شود. کرایوتراپی نسبت به روش های الکتروکوتر و جراحی کم تهاجمی تر می باشد.
عوارض کیست های دهانه رحم
انجام معاینه پاپ اسمیر در صورت بزرگ شدن کیست ها امکان پذیر نمی باشد.
کیست دهانه رحم داری مایع و مخاط دهانه رحم می باشد. امکان دارد این کیست ها خودبخود بترکند و ترشحات و خونریزی واژینال داشته باشید. در این مواقع اگر ترشحات غیر طبیعی و بد بو ادامه داشت، حتما به پزشک مراجعه کنید.
بزرگ شدن کیست ها در برخی مواقع موجب افتادگی رحم می شود.