از زمانی که سن ازدواج در جوامع و فرهنگ های مختلف بالا رفته و فرزند آوری در سنین بالا رایج شده است، شیوه های گوناگونی برای حفظ باروری در زنان به وجود آمده که یکی از آن ها فریز تخمک جنین می باشد. فریز تخمک جنین احتمال باروری در سنین بالا را افزایش می دهد و برای باروری های بعدی کیفیت تخمک ها را حفظ می کند. در حقیقت فریز تخمک جنین از یک طرف زوج ها را دیرتر درگیر مشکلات ناباروری می کند و از طرف دیگر امکان اهدای تخمک ها را به سایر زوج های نابارور فراهم می سازد. باید خاطر نشان ساخت که در سال های اخیر فریز تخمک جنین در دختران مجرد به دلایل شغلی یا تحصیلی در حال انجام است. در این مقاله در نظر داریم به موضوع فریز تخمک جنین بپردازیم. با ما همراه باشید.
منظور از فریز تخمک جنین چیست؟
فریز تخمک جنین روشی جدید است که به منظور خارج ساختن و حفظ تخمک زنان صورت می گیرد تا از این طریق امکان باروری کم خطر در سنین بالا را فراهم می سازد. به طور معمول کیفیت تخمک ها از 35 سالگی به بعد کاهش می یابد و احتمال این که فرایند باروری با شکست مواجه شود، بالا می رود. به همین خاطر بسیاری از زنان پیش از 35 سالگی اقدام به فریز تخمک های خود می کنند تا در بارداری های آینده از آن ها بهره مند شوند. جالب است بدانید استخراج این تخمک ها تا 40 سالگی وجود دارد و تا 10 سال بدون هیچ گونه افت کیفیتی قابل استفاده می باشند.
امروزه این روش با استفاده از میکرواینجکشن یا آی وی اف انجام می شود. در روش فریز تخمک جنین، امکان انجماد یک تا چند جنین وجود دارد تا در زمان نیاز از حالت فریز خارج شده و در بارداری به کار برده شود. در واقع این روش کمک می کند زوج هایی که قصد باروری در سال های آینده را داشته یا مشکل ناباروری دارند، با انتقال جنین فریز شده، شانس بارداری خود را افزایش دهند.
شایان ذکر است تمامی جنین هایی که با این روش فریز می شوند از شانس زندگی برخوردار نیستند. بعضی از آن ها از شانس کمی برای رشد در رحم برخوردار هستند. به همین خاطر بهتر است جنین هایی با گرید بالا را فریز نمایید.
چگونگی بارداری با تخمک منجمد
همان طور که پیشتر اشاره کردیم، تخمک های منجمد جهت اهدا به زوج های نابارور یا بارداری خود شخص استفاده می شود. تخمک ها با توجه به تعداد مورد نیاز از فریز خارج شده و توسط روش های میکرواینجکشن یا آی وی اف لقاح صورت می گیرد. به این صورت که در آزمایشگاه اسپرم مرد دریافت می شود و 2 یا 3 تخمک به منظور لقاح انتخاب می شوند. سپس جنین وارد رحم مادر شده و تا شروع علائم بارداری چند روز طول می کشد.
توصیه می شود به منظور بهبودی سریع تر، یک هفته از انجام هرگونه فعالیت سنگین اجتناب کنید و در صورت مشاهده علائمی نظیر تب بالا، افزایش وزن، خونریزی شدید و اختلال در ادرار به پزشک مراجعه نمایید. آمارها نشان می دهد که از هر 10 تخمک، 6 تا 7 تخمک سالم می ماند و از این تعداد 5 تخمک بارور و تنها 3 تخمک به رحم شخص منتقل می شود.
مراحل فریز تخمک جنین
به طور معمول فریز تخمک جنین چیزی در حدود 2 الی 4 هفته و طی چندین مرحله انجام می شود. این مراحل به قرار ذیل می باشد:
تحریک تخمک گذاری
نخستین مرحله در فریز تخمک جنین مربوط به تحریک تخمدان می باشد. روند تخمک گذاری در حالت طبیعی توسط هورمون های خاصی در بدن صورت می گیرد اما در روش فریز تخمک هورمون هایی به صورت کاملا مصنوعی دریافت می شوند که فرایند تبدیل فولیکول به تخمک بالغ صورت گیرد.
استخراج تخمک
دومین مرحله فریز تخمک جنین مربوط به انجام عمل پانکچر یا استخراج تخمک ها از تخمدان می باشد. در این مرحله پزشک با استفاده از آرامبخش یا بیهوشی و با کمک سوزنی ظریف، اقدام به استخراج تخمک های بالغ از واژن می کند. تعداد تخمک ها بسته به سن چیزی در حدود 5 تا 20 تخمک جمع آوری می شود تا به آزمایشگاه جنین شناسی منتقل شود. تمام این فرایندها در 30 دقیقه انجام می شود.
فریز تخمک
در نهایت پس از تحریک تخمدان و استخراج تخمک ها، تخمک ها در آزمایشگاه جنین شناسی فریز می شوند. نگهداری این سلول ها در نیتروژن مایع و با دمای منفی 196 درجه سلسیوس اتفاق می افتد تا جلوی فعالیت بیولوژیکی آن ها گرفته شود. باید خاطر نشان ساخت که فریز تخمک به دو روش آهسته و شیشه سازی صورت می گیرد.
چه اقداماتی پیش از فریز تخمک جنین صورت می گیرد؟
در حقیقت پیش از انجام فریز تخمک جنین باید به مراکز ناباروری مراجعه نمایید تا مراحل مختلفی را طی کنید. مراحلی که پیش از فریز تخمک جنین صورت می گیرد شامل بررسی وضعیت متابولیسم بدن و غدد درون ریز می باشد که ذخیره تخمدان ها و سطح هورمون ها توسط تست خون مورد ارزیابی قرار می گیرد. لازم به ذکر است که در سومین روز قاعدگی، به منظور تعیین کیفیت و مقدار تخمک ها آزمایشی تحت عنوان آزمایش ذخیره تخمدان صورت می گیرد.
هم چنین پزشک متخصص تست مربوط به بیماری های HIV و هپاتیت B و Cو آزمایش های هورمونی از جمله FSH، AMH و استرادیول را انجام می دهد. از طرف دیگر می توان واکنش تخمدان ها به داروی باروری را با تعیین میزان غلظت هورمون استرادیول و فولیکول پیش بینی نمود. سونوگرافی نیز می تواند وضعیت تخمدان ها و تعداد فولیکول های بالغ و نابالغ را مشخص کند.
عوارض ناشی از فریز تخمک جنین
تحریک تخمک گذاری، استخراج و انجماد تخمک و استفاده از آن ها برای بارداری می تواند با عوارضی همراه باشد. این عوارض عبارتند از:
- بروز عفونت قارچی
- خونریزی در جریان عمل
- پیامدهای عاطفی از جمله کاهش شانس باروری در آینده
- مشاهده عوارضی هم چون نفخ، اسهال، استفراغ و حالت تهوع
- احتمال سقط جنین به خاطر استفاده از تخمک منجمد در سنین بالا