همان طور که می‌دانید، جنسیت جنین از همان لحظه‌ی لقاح تعیین می‌شود و سپس در همان هفته‌های اولیه با رشد سایر ارگان‌ها، اندام جنسی دختر و پسر شروع به تمایز یافتن می‌نماید. برای اینکه بدانید بهترین زمان برای تعیین جنسیت چه وقت است و قبل آن باید چه کارهایی انجام دهید، این مقاله را تا انتها بخوانید.
آشنایی با ژنوم انسان
ژنوم انسان ۲۳ جفت کروموزوم دارد که یک جفت آن‌ها کروموزوم جنسی می‌باشد. کروموزمهای X و Y را کروموزوم‌های جنسی می‌گویند که جنسیت بیولوژیکی جنین را مشخص می‌نمایند. کروموزمهای جنین دختر شامل XX می‌باشد که یک X را از پدر و یک کروموزوم X را از مادر به ارث برده‌اند، جنین پسر دارای کروموزمهای جنسی XY می‌باشد که X را از مادر و Y را از پدر به ارث می‌برند.
بررسی روند تکامل اندام‌های جنسی در جنین
از هفته‌ی چهارم به بعد سلول‌های زایا به سمت برجستگی‌های تناسلی حرکت می‌کنند و در هفته ششم به برجستگی‌های تناسلی می‌رسند. به طور همزمان اپیتلیوم تکثیر و طناب‌های جنسی اولیه را تشکیل می‌دهند. ترکیبی از سلول‌های زایا و طناب‌های جنسی، غدد جنسی را تشکیل می‌دهند که در مرحله‌ی بعد به رشد بیضه‌ها یا تخمدان‌ها منجر می‌شود.
- کروموزوم Y حاوی ژن‌هایی است که تشکیل اندام جنسی مردانه تحریک می‌نماید.
- در هفته‌ی هشتم تولید تستوسترون شروع می‌شود که منجر به تمایز دستگاه تناسلی داخلی و خارجی می‌شود.
- در صورت عدم وجود کروموزوم Y اندام جنسی زنانه در جنین تشکیل می‌شود.
روش‌های تعیین جنسیت جنین
در گذشته تشخیص جنسیت جنین تا زمان تولد مشخص نبود و تمامی روش‌های موجود بر اساس حدس و گمان انجام می‌شد اما امروزه روش‌های وجود دارد که والدین می‌توانند، جنسیت فرزند خود را تشخیص دهند تا پیش از تولد، شرایط لازم جهت پذیرش عضو جدید خانواده را مهیا نمایند. در ادامه به این روش‌ها اشاره خواهد شد.
آزمایش خون قبل از تولد یا NIPT
جهت بررسی اختلال سندرم داون و برخی مشکلات کروموزومی دیگر در هفته‌ی دهم بارداری از مادر نمونه‌ی خونی جهت غربالگری این بیماری‌های ژنتیکی تهیه می‌شود. این آزمایش برای خانم‌هایی که در معرض تولد نوزادای با اختلالات ژنتیکی هستند تجویز می‌شود.
در زمان بارداری مقداری از DNA نوزاد وارد جریان خون می‌شود، در این تست می‌توان با بررسی اطلاعات ژنتیکی موجود در DNA هایی که در آزمایش خون یافت شده است به بررسی ناهنجاری‌های ژنتیکی به خصوص سندرم داون، ترنر، ادواردز و پاتو پرداخت. در حین بررسی این ناهنجاری‌ها اگر جنین پسر باشد با توجه به حضور کروموزوم Y در خون مادر می‌توان جنسیت نوزاد را تعیین نمود. با اینکه این آزمایش در ابتدا جهت بررسی ناهنجاری‌های کروموزومی ارائه شده اما در حال حاضر بسیاری از والدینی که علاقه دارند جنسیت نوزاد خود را در همان ماه‌های اولیه بدانند از این آزمایش جهت تعیین جنسیت نوزاد استفاده می‌نمایند.
سونوگرافی
با اینکه تشکیل اندام جنسی در ۶ هفتگی شروع می‌شود اما اندام جنسی جنین دختر و پسر تا ۱۴ هفتگی بسیار شبیه یکدیگر می‌باشد و در برخی مواقع تا ۱۸ هفتگی نمی‌توان جنسیت جنین را با توجه به نتایج سونوگرافی تعیین نمود. در برخی موارد جنین در هنگام انجام سونوگرافی در موقعیتی قرار دارد که پزشک نمی‌تواند جنسیت او را تشخیص دهد و باید برای انجام مجدد سونوگرافی چند هفته‌ی بعد مراجعه نمائید.
آزمایش آمنیوسنتز
زمانی که نتایج NIPT مثبت باشد جهت بررسی دقیق‌تر لازم است آزمایش آمنیوسنتز انجام شود. در این آزمایش مقداری از مایع آمنیوتیک جهت بررسی ناهنجاری‌های کروموزومی و اختلالاتی مانند سیستیک فیبروزیس یا اسپینا بیفیدا استخراج می‌شود. این آزمایش بین هفته‌های ۱۵ تا ۲۰ بارداری انجام می‌شود که در کنار بررسی ناهنجاری‌های ژنتیکی می‌تواند جنسیت جنین را با دقت ۹۹ درصد تشخیص بدهد.
لازم به ذکر است که انجام این آزمایش با عوارض جانبی و خطراتی برای جنین همراه است بنابراین نباید فقط به منظور تعیین جنسیت انجام شود.
تعیین جنسیت به روش IVF
اگر از روش لقاح مصنوعی جهت بارداری کمک می‌گیرید می‌توانید جنسیت جنین خود را در همان ابتدا انتخاب نمائید، البته این مورد ممکن است هزینه‌های اضافی را برای شما در پی داشته باشد اما می‌توانید به طور صد در صد جنسیت دلخواه جنین را انتخاب نمائید.
کیت‌های تعیین جنسیت جنین
در سال‌های اخیر برخی کیت‌های به بازار عرضه شده است که ادعا می‌کنند در ۸ هفتگی می‌توانند جنسیت نوزاد را با دقت ۹۹ درصد تشخیص دهند، لازم به ذکر است که هیچ گونه تحقیقات و پشتوانه‌ی علمی در جهت نتایج حاصل از این کیت‌ها انجام نشده است و بهتر است تنها از روش‌هایی که در بالا ذکر شده جهت تعیین جنسیت جنین خود استفاده نمائید.
آیا می‌توان در خانه تعیین جنسیت انجام داد؟
با وجود پیشرفت‌هایی که در سال‌های اخیر در زمینه‌ی تعیین جنسیت نوزاد وجود داشته است، برخی از والدین ترجیح می‌دهند تا زمان تولد از جنسیت نوزاد اطلاعی نداشته باشند. برخی دیگر از والدین هم از همان هفته‌های اول با اتکا به انواع روش‌های قدیمی در پی تشخیص جنسیت فرزند خود می‌باشند، به عنوان مثال در گذشته اعتقاد بر این بودکه انواع غذاهایی که مادر در هفته‌های اول تمایل به مصرف آن‌ها دارد، می‌تواند نشان‌دهنده‌ی جنسیت نوزاد باشد، برخی دیگر از این موارد عبارتند از:
- اگر مادر در هنگام بارداری زیاد گرسنه شود، نوزاد پسر است.
- اگر ضربان قلب جنین بالای ۱۴۰ ضربه باشد، نوزاد دختر است.
- اگر در دوران بارداری فراموشکار شدید نوزاد دختر است.
- اگر شکمتان برجسته نباشد، نوزاد پسر است و بسیاری موارد دیگر.
هرچند که هیچ گونه باور علمی برای این مطالب وجود ندارد اما تا زمان تعیین جنسیت جنین می‌تواند سرگرم کننده باشد.
یک پاسخ
از چند هفتگی میشه تشخیص داد برای تعیین جنسیت جنین؟