سندروم تخمدان پلی کیستیک اختلالی هورمونی است که در دختران جوان و زن ها رخ می دهد. در این بیماری تخمک ها از تخمدان ها آزاد نمی شوند و همین موضوع باعث تشکیل مایعی اطراف تخمک ها و هم چنین تشکیل کیست می شود. در ادامه به توضیحات مفصلی در این باره و روش های درمان تخمدان پلی کیستیک میپردازیم.
سندروم تخمدان پلی کیستیک چیست؟
تنبلی تخمدان باعث بی نظمی در دوران عادت ماهیانه، ایجاد جوش های چرکی، رشد موهای زائد صورت و بدن، ریزش موهای سر و افزایش سطح هورمون های مردانه می شود. این بیماری یکی از عوامل کاهش ناباروری در خانم ها می باشد. در این سندروم سطح هورمون های زنانه مانند استروژن و پروژسترون دچارعدم تعادل شده، و موجب افزایش هورمون انسولین و هورمون های مردانه می شود.
علائم بیماری سندروم تخمدان پلی کیستیک
- نازایی
- درد شکمی
- ریزش موی سر
- اضطراب و افسردگی
- درد مزمن در ناحیه لگن
- احساس درد در ناحیه کمر
- ایجاد جوش های چرکی بر روی پوست
- چرخه های قاعدگی طولانی و دردناک
- افزایش وزن
- پوست چرب
- افزایش موهای صورت و بدن
- خونریزی های غیرطبیعی رحم
- پریودهای نامنظم یا پریود نشدن
- بالا رفتن سطح هورمون اندروژن
- وجود کیست های ریز کوچک در تخمدان یا کیست دهانه رحم
- کاهش تعداد دوره های قاعدگی در طول سال
علت ابتلا به بیماری سندروم تخمدان پلی کیستیک
- ژنتیک: خانم هایی که در خانواده افراد مبتلا به تنبلی تخمدان یا دیابت نوع 2 دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.
- آندروژن بسیار بالا: با بالا رفتن سطح هورمون های مردانه، تخمک گذاری انجام نمی شود و این امر موجب ایجاد کیست و به هم خوردگی نظم چرخه های قاعدگی می شود.
- التهاب خفیف: زنان مبتلا به تنبلی تخمدان دارای نوعی التهاب خفیف می باشند که منجر به تولید آندروژن خواهد شد. پزشک متخصص زنان آزمایش های خونی را برای بررسی سطح التهاب با توجه به اندازه گیری گلبول های سفید خون، تجویز می کنند، چرا که التهاب در اثر تولید گلبول های سفید برای مقابله با عفونت ایجاد می شود.
- مقاومت به انسولین: انسولین باعث انتقال قند به سلول ها می شود، زمانی که بدن نسبت به انسولین مقاوم باشد، قند از خون وارد سلول ها نشده و سطح آن در خون افزایش پیدا می کند. افزایش سطح انسولین در خون باعث افزایش هورمون های مردانه شده و تخمک گذاری را سرکوب می کند.
- افزایش وزن: اضافه وزن با تنبلی تخمدان مرتبط است اما رابطه این دو با هم هنوز به درستی درک نشده است. چرا که بسیاری از خانم ها دارای اضافه وزن تنبلی تخمدان ندارند و بسیاری از خانم ها با وزن طبیعی تنبلی تخمدان دارند.
عوارض سندروم تخمدان پلی کیستیک
- نازایی
- سرطان رحم
- دیابت بارداری
- فشار خون بالا
- بیماری های قلبی
- احساس خفگی در خواب
- سقط جنین یا زایمان زودرس
- افزایش چربی دور کمر و شکم
- افزایش وزن
- دیابت نوع دو
- التهاب شدید کبد
- سندروم متابولیک
- افسردگی و اضطراب
- اختلال در غذا خوردن
- چربی خون و قند خون بالا
- خونریزی غیرطبیعی رحم
تشخیص سندروم تخمدان پلی کیستیک
برای تشخیص تنبلی تخمدان، پزشک متخصص ابتدا سابقه پزشکی شما و اطلاعاتی درباره ی دوره های قاعدگی و تغییرات وزن را پرسیده، و سپس معاینه فیزیکی را انجام می دهد. معاینه فیزیکی شامل بررسی رشد موهای زائد، آکنه و جوش های چرکی و معاینه ی لگن می شود. پس از معاینه فیزیکی از سونوگرافی و آزمایش های خون برای تشخیص نهایی استفاده می شود. در سونوگرافی با مشاهده تخمدان های بزرگ و کیست های کوچک سندروم تنبلی تخمدان تشخیص داه خواهد شد. و در آزمایش خون با مشاهده قند خون بالا، کلسترول بالا و یا افزایش هورمون های مردانه سندروم تنبلی تخمدان تشخیص داده می شود. به این نکته توجه داشته باشید همیشه برای چکاپ های زنانه به بهترین متخصص زنان مراجعه داشته باشید.
درمان سندروم تخمدان پلی کیستیک
درمان سندروم تنبلی تخمدان بسته به هر فرد و علائمش و اینکه تمایل به بارداری دارد یا خیر، متفاوت می باشد.
دارو درمانی
داروهایی مانند قرص های ضد بارداری، و قرص هایی که حاوی استروژن و پروژستین بوده و تولید آندروژن را کاهش و استروژن را تنظیم می کنند، برای تنظیم دوره های قاعدگی تجویز می شوند. این داروها برای کسانی که قصد بارداری ندارند، مناسب می باشند. داروهای آنتی بیوتیک ها و رتیونیک اسیدها هم برای درمان آکنه استفاده می شوند. داروهایی هم چون متفورمین برای درمان مقاومت انسولینی و دیابت، داروی لتروزول برای درمان سرطان سینه و تحریک تخمدان ها تجویز می شوند. داروی هورومونی گنادوتروپین هم به صورت تزریقی استفاده می شود.
تغییر سبک زندگی
- برای کاهش علائم سندروم تنبلی تخمدان سعی بر تغییر سبک زندگی خود داشته باشید. مهم ترین این تغییرات شامل : کاهش وزن : که موجب کاهش سطح انسولین و آندروژن در بدن شده و زمان و انجام تخمک گذاری ها را تنظیم می کند. کاهش وزن سبب بهبود کارایی هرچه بهتر داروهای تجویز شده، توسط دکتر خواهد شد و به درمان ناباروری نیز کمک می کند.
- رژیم غذایی : از یک رژیم غذایی مناسب و کم کربوهیدرات و کم چرب که سطح انسولین خون را کاهش می دهد، استفاده کنید.
- ورزش : انجام فعالیت هایی مانند ورزش موجب کاهش سطح قند خون شده و مقاومت بدنتان نسبت به انسولین را درمان می کند.
درمان تخمدان پلی کیستیک با جراحی
در بعضی موارد برای کمک به تخمک گذاری و درمان ناباروری از جراحی روی تخمدان استفاده می شود.
جمع بندی مقاله
سندروم تخمدان پلی کیستیک یک بیماری شایع در زنان می باشد. خانم ها بعد از مبتلا شدن به این بیماری دچار تنش و استرس می شوند. این بیماری به تنهایی خطرات جدی در پی ندارد، اما عوارض جانبی احتمالی مانند چاقی، بیماری های قلبی و… که به دنبال دارد؛ خطرناک خواهند بود. اما زیر نظر پزشک و با رعایت دستورات پزشک این بیماری درمان می شود.
